Tylko ten nie popełnia błędów kto nic nie robi
W poszukiwaniu inspiracji często trafiamy na zapisane słowa wielkich ludzi. Zdarza się, że wielokrotnie powtarzane cytaty padają ofiarą uproszczeń lub, wyrwane z kontekstu, tracą swoje pierwotne znaczenie.
Tekst: Dexter Wols
Tylko ten nie popełnia błędów,
kto nic nie robi.
Napoléon Bonaparte
(15 sierpnia 1769 – 5 maja 1821)
Słowa te najczęściej przypisuje się jednemu z najlepszych strategów wszech czasów – Napoléonowi Bonaparte. Należy jednak wiedzieć, że już w starożytności dostrzeżono ścisły związek pomiędzy intensywnością działania, a ilością popełnianych błędów. Sokrates powiedział „Błądzić jest rzeczą ludzką” i to właśnie w tych słowach szukałbym początków powtarzanej później wiele razy sentencji.
Naśladowców było wielu, a posłuch jakim byli obdarzeni przyczynił się do spopularyzowania powiedzenia.
Benjamin Franklin
(17 stycznia 1706 – 17 kwietnia 1790)
Theodore Roosevelt
(27 października 1858 – 6 stycznia 1919)
George Bernard Shaw
(26 lipca 1856 – 2 listopada 1950)
Także Włodzimierz Lenin (22 kwietnia 1870 – 21 stycznia 1924) kilka razy użył słów „Tylko ten nie popełnia błędów, kto nic nie robi.”, między innymi w „O znaczeniu wojującego materializmu” (1922). Włodzimierz powiedział to wcześniej i później jeszcze kilka razy, jednak zazwyczaj wówczas gdy brakowało mu argumentów na obronę własnych działań lub tez, a podobieństwo do oryginału Napoléona pozwala podejrzewać, że słowa Lenina były bardziej cytatem, niż płynęły z filozoficznych jego przemyśleń.
Jestem przekonany, że warto skupić się chwilę nad znaczeniem powyższych słów. Osobiście najbardziej odpowiada mi wersja Theodore’a Roosevelt’a ponieważ ważne jest, aby z własnych błędów wyciągać wnioski, a nie tylko poszukiwać dla nich usprawiedliwienia.
Tylko ten nie popełnia błędów kto nic nie robi